Έρευνες δείχνουν πως η γλουτένη προκαλεί περισσότερη ευαισθησία στον εγκεφάλο, παρά στο εντέρο.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα συμπτώματα της ευαισθησίας στη γλουτένη γίνονται αισθητά μόνο στο έντερο, αλλά τα περισσότερα συμπτώματα δεν εμφανίζονται εκεί. Εδώ και πολύ καιρό, οι ερευνητές γνωρίζουν ότι η ευαισθησία στη γλουτένη στο μεγαλύτερο μέρος της εμφανίζεται στον εγκέφαλο.
Ορισμένοι μάλιστα ερευνητές αποκαλούν την ευαισθησία στη γλουτένη ως νευρολογική ασθένεια. Η γλουτένη είναι το πιο ισχυρό έναυσμα για μια νευρολογική δυσλειτουργία και νευρολογική αυτοανοσία, όπως σημειώνεται σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο World Journal of Gastroenterology.
Αλλά το ψωμί είναι μαζί μας εδώ και χιλιάδες χρόνια. Γιατί είναι πρόβλημα τώρα; Από την έρευνα, διαπιστώνεται πως δεν είναι τόσο το πρόβλημα η ίδια η γλουτένη. Εν μέρει, έχει να κάνει με το πώς ο εγκέφαλός μας συνδέεται με το έντερο. Και το άλλο μέρος έχει να κάνει με ένα πολύ γνωστό συστατικό φυτοφαρμάκου που ονομάζεται γλυφοσάτη (Glyphosate).
Η γλυφοσάτη είναι ένα ζιζανιοκτόνο, που εφαρμόζεται στα φύλλα των φυτών για να σκοτώσει τόσο τα πλατύφυλλα φυτά όσο και τα ζιζάνια. Η μορφή άλατος νατρίου της γλυφοσάτης χρησιμοποιείται για τη ρύθμιση της ανάπτυξης των φυτών και την ωρίμανση συγκεκριμένων καλλιεργειών. Η γλυφοσάτη καταχωρήθηκε για πρώτη φορά για χρήση στις ΗΠΑ το 1974.
Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στη γαστρεντερική οδό που ονομάζονται εντερογλοιακά κύτταρα ενεργοποιούν τα ανοσοκύτταρα του εγκεφάλου ή τα αστρογλοιακά κύτταρα, σημειώνει μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Science. Αυτό σημαίνει ότι η φλεγμονή του εντέρου και οι ευαισθησίες στα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή του εγκεφάλου και να πυροδοτήσουν προβλήματα, προκαλώντας ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, ανάλογα με το άτομο.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κατάθλιψη
- Εγκεφαλική ομίχλη
- Απώλεια μνήμης
- Αγχώδεις διαταραχές
- Γνωστική εξασθένηση
- Ευερέθιστο έντερο
- Κακή εστίαση και συγκέντρωση
- Νευροκινητικά προβλήματα
- Ψυχιατρικές διαταραχές
- Πρώιμη απώλεια ακοής
- Νευροπόθεια
- Άνοια, και ούτω καθεξής.
Η περισσότερη βιβλιογραφία νευρολόγων δείχνει ότι η ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να είναι πρωτίστως – εώς και αποκλειστικά – μια νευρολογική ασθένεια, διαπιστώνει άλλη μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry.
Δεν χρειάζεται να έχετε κοιλιακή ευαισθησία για να συμβεί αυτό. Η κοιλιοκάκη που προκαλείται απο την γλουτένη είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα σε άτομα με γενετική προδιάθεση. Η γλουτένη βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Τα άτομα που έχουν τη νόσο πάσχουν απο χρόνια φλεγμονή και βλάβη στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου. Γιατί, η κοιλιοκάκη μπορεί να εμφανιστεί αποκλειστικά ως νευρολογικό συμπτώμα.
Η έρευνα δείχνει ότι μόνο το 13 τοις εκατό των ανθρώπων που έχουν ευαισθησία στη γλουτένη (μια φλεγμονώδης κατάσταση του εγκεφάλου που προκαλείται από τη γλουτένη) έχουν γαστρεντερικά συμπτώματα. Σχεδόν το 90 τοις εκατό αυτών των ατόμων δεν είχαν καθόλου γαστρεντερικά προβλήματα, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Brain.
Όταν είτε η κοιλιοκάκη είτε η ευαισθησία στη γλουτένη προκαλούν εγκεφαλικά συμπτώματα, μια αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να επιφέρει βαθιά ανατροπή των συμπτωμάτων.Μπορεί επίσης να χρειαστεί να αφαιρέσετε τα γαλακτοκομικά από τη διατροφή σας, καθώς αντιδρούν διασταυρούμενα με τη γλουτένη, που σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπερδεύει τα γαλακτοκομικά με γλουτένη λόγω της ομοιότητας των αλληλουχιών αμινοξέων, σημειώνει μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Food and Nutrition Sciences.
Οι περισσότεροι γιατροί παραβλέπουν την επίδραση της γλουτένης στον εγκέφαλο
Δημοσιευμένες έρευνες και εργαστηριακές έρευνες έχουν βρει ότι η γαστρεντερική φλεγμονή από την ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις της λευκής ουσίας στον εγκέφαλο. Οι βλάβες της λευκής ουσίας είναι περιοχές βλάβης που παρατηρούνται στις μαγνητικές τομογραφίες σε νευροεκφυλιστικές καταστάσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Ακόμη και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί αλλοιώσεις λευκής ουσίας λόγω της σχέσης εντέρου-εγκεφάλου ή του άξονα εντέρου-εγκεφάλου.
Παρόλο που οι έρευνες έχουν αποδείξει την σύνδεση μεταξύ της γλουτένης και των νευρολογικών ασθενειών, οι περισσότεροι γιατροί παραβλέπουν αυτό το πρόβλημα διότι τα συμπώματα των εντέρων γίνονται πιο εύκολα αντιληπτά.
Οι νευρολόγοι συνήθως δεν εξετάζουν τους γαστρεντερικούς μηχανισμούς – δεν κάνουν δοκιμές ευαισθησίας σε γαστρεντερικές ή τροφικές πρωτεΐνες και δεν αξιολογούν την κοιλιοκάκη στα συμπτώματα. Τα θέματα αυτά επαφίενται αποκλειστικά στον γαστρεντερολόγο.
Επίσης, το τυπικό μοντέλο υγειονομικής περίθαλψης συνήθως λαμβάνει υπόψη μόνο την κοιλιοκάκη και όχι την ευαισθησία στη γλουτένη.